Горад мёртвых: як трэба даглядаць за гарадскімі могілкамі
Смерць – гэта тая тэма якую нам не хочацца абмяркоўваць лішні раз. Аднак ад часу да часу даводзіцца, бо гэта частка жыцця. Так і ў кантэксце ўрбаністыкі мы не можам ігнараваць тэму могілак, якія фізічна займаюць шмат гарадской прасторы і ад часу да часу становяцца аб’ектам гарадскіх спрэчак. Пра могілкі, іх разрастанне, магчымую гістарычную каштоўнасць і традыцыі пахавання пагаварылі з гісторыкам, даследчыкам тэмы смерці ў беларускай традыцыйнай культуры Сяргеем Грунтовым.
- Калі могілкі сучаснага выгляду ўвогуле з’явіліся?
- Як выглядалі могілкі ў 19 стагоддзі?
- У чым унікальнасць гродзенскіх помнікаў?
- Ці ёсць сэнс рабаваць склепы?
- Што рабіць, калі могілкі займаюць усё больш гарадской прасторы?
- Ці могуць могілкі мець культурную каштоўнасць?
- Чаму гродзенскім могілкам пагражае небяспека?
- Ці нармальна хаваць памерлых у тую ж магілу, дзе ўжо нехта пахаваны?
- Чаму з могілкамі звязана столькі павер’яў і забабонаў?
- Ці можна вырубаць дрэвы на могілках?
Карысныя спасылкі для дадатковага чытання:
- Як знікаюць старыя могілкі ў Гродне. Топ-7 ракурсаў «да» і «пасля» - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/articles/mogilki/
- Могілкі ці крэматорый? Як Гродна будзе хаваць сваіх памерлых - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/articles/mogilki-ci-krematoryiy/
- «Вярнуць мястэчку карані». Як валанцёры аднаўляюць старыя іудзейскія і лютэранскія могілкі - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/articles/izabelin/
- Добры прыклад для Гродна: як украінцы і палякі разам ратуюць Лычакаўскія могілкі Львова - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/articles/dobryi-pryiklad-dlya-grodna-yak-ukraintsyi-palyaki-razam-ratuyuts-lyichakauskiya-mogilki-lvova/
- На могілках «Аўльс» трава зноў вырасла вышэй за магілы. Хто павінен сачыць за тэрыторыяй? - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/2022/08/05/trava-auls/
- У 90-х — крошка, зараз — граніт. Ці існуе «могілкавая мода» і колькі яна каштуе - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/articles/moda-na-pomniki/
Смерць – гэта тая тэма якую нам не хочацца абмяркоўваць лішні раз. Аднак ад часу да часу даводзіцца, бо гэта частка жыцця. Так і ў кантэксце ўрбаністыкі мы не можам ігнараваць тэму могілак, якія фізічна займаюць шмат гарадской прасторы і ад часу да часу становяцца аб’ектам гарадскіх спрэчак. Пра могілкі, іх разрастанне, магчымую гістарычную каштоўнасць і традыцыі пахавання пагаварылі з гісторыкам, даследчыкам тэмы смерці ў беларускай традыцыйнай культуры Сяргеем Грунтовым.
- Калі могілкі сучаснага выгляду ўвогуле з’явіліся?
- Як выглядалі могілкі ў 19 стагоддзі?
- У чым унікальнасць гродзенскіх помнікаў?
- Ці ёсць сэнс рабаваць склепы?
- Што рабіць, калі могілкі займаюць усё больш гарадской прасторы?
- Ці могуць могілкі мець культурную каштоўнасць?
- Чаму гродзенскім могілкам пагражае небяспека?
- Ці нармальна хаваць памерлых у тую ж магілу, дзе ўжо нехта пахаваны?
- Чаму з могілкамі звязана столькі павер’яў і забабонаў?
- Ці можна вырубаць дрэвы на могілках?
Карысныя спасылкі для дадатковага чытання:
- Як знікаюць старыя могілкі ў Гродне. Топ-7 ракурсаў «да» і «пасля» - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/articles/mogilki/
- Могілкі ці крэматорый? Як Гродна будзе хаваць сваіх памерлых - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/articles/mogilki-ci-krematoryiy/
- «Вярнуць мястэчку карані». Як валанцёры аднаўляюць старыя іудзейскія і лютэранскія могілкі - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/articles/izabelin/
- Добры прыклад для Гродна: як украінцы і палякі разам ратуюць Лычакаўскія могілкі Львова - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/articles/dobryi-pryiklad-dlya-grodna-yak-ukraintsyi-palyaki-razam-ratuyuts-lyichakauskiya-mogilki-lvova/
- На могілках «Аўльс» трава зноў вырасла вышэй за магілы. Хто павінен сачыць за тэрыторыяй? - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/2022/08/05/trava-auls/
- У 90-х — крошка, зараз — граніт. Ці існуе «могілкавая мода» і колькі яна каштуе - https://dzh7f5h27xx9q.cloudfront.net/articles/moda-na-pomniki/